Reflü Nedir?
Reflü Nedir? Reflüde Beslenme Nasıl Olmalıdır?
Reflü, mide içeriğinin veya mide asidinin özofagusa (yemek borusu) istemsiz bir şekilde kaçması olarak tanımlanır.
Reflü Diyeti Nedir?
Reflü diyeti, reflü sırasında oluşan mide asidinin geri kaçması durumunda geçtiği bölgeleri ve yemek borusunda oluşan tahribatı azaltmak ve kişinin reflü nedeniyle yaşadığı gaz, şişkinlik, mide yanması/ekşimesi gibi belirtileri hafifletmek amacıyla uygulanan özel bir beslenme programıdır. Reflü diyetinde hedeflerden biride mide asidinin kontrol altına alınmasıdır.
Kişiye özel planlanmış reflü diyeti ile belirtiler azaltılabilir, doğru beslenme sağlanabilir ve kişinin yaşam kalitesi artırılması hedeflenir. Reflü nedeniyle oluşan belirtiler azalırken hastalığın ilerlemesi ile gözükebilecek yemek borusu yaraları, kanserleşme hücreleri veya ülserlerin görülme riski de azaltılabilir.
Reflü diyetinde ilkeler ve yasaklara değinecek olursam. Asidik gıdalar, katkı maddeli besinlere, hazır-paketli gıdalar, işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis), fazla tuzlu kuru et, tütsülenmiş/füme etler, hardal, soslar, koyu çay ve kahve, çikolata, domates, turunçgiller, karbonatlı içecekler, soğan, acı biber ve baharatlar genel olarak sayılabilir. Yağlı ve liften fakir gıdalarda günlük beslenmeden çıkarılır. Yüksek lifli diyet planlanır.
Reflüde genel olarak asidik gıdalara, gazlı içeceklere ve baharatlara tepki gelişir ve reflünün şiddeti artabilir. Ama bu durum herkeste farklıdır; besin çeşitlerine tepkiyi değerlendirmek ve hangi gıdaların daha çok dokunduğunu bulmak için kişiye özel bir beslenme öyküsü almak çok önemlidir. Biz diyet uzmanı olarak reflüsü olan danışanlarımızı tek tek değerlendiriyor kişisel olarak rahatsız eden besinleri çıkarıyor bunun üzerinden reflü diyeti uyguluyoruz. Bu şekilde daha bireysel bir beslenme modeli elde ediyoruz. Yandaş hastalıkları olan kişilerde, büyüme gelişme çağındaki çocuk ve gençlerde, gebeler-emzirme döneminde olan kadınlarda da besin yetersizliğini önlemek için detaylı şekilde besin ve şikayet karşılaştırması yapıyoruz.
Reflü tedavisinde reflü diyeti uygulaması önemli bir yer tutar. Amaç mide asidinin kontrol edilmesi ve azaltılmasıdır. Aynı zamanda kişilere sağlıklı beslenme davranışının oluşturulmasıdır.
Reflü Diyetinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Reflü diyetinde sadece besinler diyetten çıkarılmaz gıdaların tüketilme saatine, sıcaklığına, yatış şekline de dikkat edilmesi ve bazı zararlı alışkanlıklarında bırakılması gerekir.
- Son öğün ve yatış saati arasında 3 saat olmalı
- Yatış şekliniz 45 derece açı verecek şekilde yarı dik olmalı. Başın altına bir yastık konulmalı.
- Sıvılar (su, ayran gibi) öğünle beraber alınmaları öğün aralarında içilmeli
- Tek öğünde büyük porsiyonlar tüketilmemeli.
- İki öğün arasında açlık süresi 2 saati geçmemeli. 2 saatlik aralar ile ufak porsiyonlarla öğün tüketilmeli.
- Obezite veya şişmanlık durumunda mutlaka ideal ağırlığa inilmeye çalışılmalı. Obezitenin reflü için bir risk faktörü olduğu unutulmamalıdır.
- Sigara ve alkol kullanılmamalıdır.
Reflü Diyetinin Yararları Nelerdir?
Reflü diyeti ile mide içeriğinin yemek borusuna daha fazla kaçmasını veya kaçan miktarın azaltılması hedeflenir. Bu nedenle tek öğünde büyük porsiyonlar yerine az miktarda gıda tüketilmesi önerilir. Yemek yerken sıvı içilmesi önerilmez. Çünkü mide içeriğinin şişerek hacminin artıp yemek borusunun kapakçığına ve yemek borusuna ulaşacak miktarda çoğalması istenmez.
Asitli ve karbonatlı-gazlı içecekler ise midenin kontrol edilemeyen asitli içeriğinin daha fazla asitlenmesine ve yemek borusu yüzeylerinde tahribata neden olmaktadır. Domates, salça, soslar, ketçap, acılı domatesli soslar hem baharat içerdiğinden hem de asitliği yüksek domates içerdiğinden dolayı reflü diyetinde tercih edilmez.
Süt reflülü kişilerde içildiğinde asit miktarını geçici olarak azaltığı için bir rahatlama sağlar fakat bu çok kısa bir süre sonra şikayetlerin yeniden görülmesine neden olur. Süt sindirimi zor ve gaz oluşumuna neden olabilecek bir içecek olduğundan çoğu reflü hastaları tolere edemez.
Reflü diyetini bireye özgü planlanmış bir beslenme programı şeklinde hayat düzenine tam yerleştirdiğinizde daha az mide yanması, ekşimesi, ağza acı su-gaz gelişi, geğirme, şişkinlik, hazımsızlık ve ağrı gibi şikayetleriniz oldukça azalır.
Reflü diyetinizi uygulayarak reflünün ilerlemesi ile gelişebilecek mide/yemek borusu ülserleri ve yemek borusunun alt kısmındaki hücrelerin kanserleşme riskini azaltmış olacaksınız.
Reflü Diyetinde Kısıtlanan Besin Ve İçecekeler
- Koyu çay ve kahve
- Karbonatlı, asitli, gazlı içecekler ve meşrubatlar
- Enerji içecekleri
- Alkol
- Sıcak çikolata
- Kakaolu süt
- Maden suyu
- Mineralli su
Reflü Diyetinde Tüketilmemesi Gereken Besinler
- Domates gibi asit içeriği yüksek meyveler
- Greyfurt, portakal ve limon gibi turunçgiller
- Çikolata, kakao
- Baharat, acı
- Kızartmalar ve yanık gıdalar
- Fast food
- Yağlı yemekler (yağlı salçalı kızartmalı yemekler)
- Sarımsak, soğan, bulyonlar ve soslar
- Turşular, sirke, hardal
- Paketli ve gıda katkılı yiyecekler
- Baklagiller (kişisel farklılıklar olabilir)
- Pırasa, yeşil soğan, lahana
Reflü Diyetinde Serbest Besinler
- Muz, fındık (özellikle alkali özelliği ile)
- Az yağlı tavuk, hindi balık gibi protein kaynakları
- Yağı azaltılmış yoğurt ve peynir
- Brokoli, yer elması, patates, tatlı patates, kabak, patlıcan, semizotu, ıspanak, karnabahar, taze fasulye (salçasız)
- Çiğ badem, ceviz, fındık
- Hurma, kayısı, yulaf ezmesi
- Karpuz, kavun, üzüm
- Bireysel farklılıklar ile bu liste genişletilebilir. Burada diyet uzmanı olarak beslenme öyküsü alma ve besin kayıtlarını değerlendirme ile tolere eden gıdaları ekleyebiliyoruz.
Reflüde beslenme tedavisi önemli yer tutar. Kişilerin medikal tedaviye ek olarak yaşam tarzı değişikliklerini içeren reflü diyeti ve kişiye özel uygulamalar sonucu reflüde bireylerin yaşam kaliteleri artmakta ve hastalığın ilerlemesi geciktirilmektedir.
Sağlıkla kalın.
Nursel Eroğlu
Uzman Diyetisyen